อสุรวรรคที่ 5

1. อสุรสูตร

ว่าด้วยบุคคล 4 จำพวก

[91] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคล จำพวกนี้ ฯลฯ คือ
อสุโร อสุรปริวาโร คนอสูร มีอสูรเป็นบริวาร
อสุโร เทวปริวาโร คนอสูร มีเทวดาเป็นบริวาร
เทโว อสุรปริวาโร คนเทวดา มีอสูรเป็นบริวาร
เทโว เทวปริวาโร คนเทวดา มีเทวดาเป็นบริวาร
ก็บุคคลเป็นอสูร มีอสูรเป็นบริวารเป็นอย่างไร บุคคลบางคน
ในโลกนี้เป็นคนทุศีลมีธรรมอันลามก แม้บริษัทของเขาก็เป็นคนทุศีล มีธรรม
อันลามกเหมือนกัน อย่างนี้แล บุคคลเป็นอสูร มีอสูรเป็นบริวาร
บุคคลเป็นอสูร มีเทวดาเป็นบริวารเป็นอย่างไร ? บุคคลบางคน
ในโลกนี้เป็นคนทุศีลมีธรรมสันลามก แต่บริษัทของเขาเป็นคนมีศีล มีธรรม
อันงาม อย่างนี้แล บุคคลเป็นอสูร มีเทวดาเป็นบริวาร
บุคคลเป็นเทวดา มีอสูรเป็นบริวารเป็นอย่างไร ? บุคคลบางคน
ในโลกนี้เป็นคนมีศีลมีธรรมอันงาม แต่บริษัทของเขาเป็นคนทุศีล มีธรรม
อันลามก อย่างนี้แล บุคคลเป็นเทวดา มีอสูรเป็นบริวาร
บุคคลเป็นเทวดา มีเทวดาเป็นบริวารเป็นอย่างไร ? บุคคลบางคน
ในโลกนี้เป็นคนมีศีลมีธรรมอันงาม แม้บริษัทของเขาก็เป็นคนมีศีล มีธรรม
อันงามด้วย อย่างนี้แล บุคคลเป็นเทวดา มีเทวดาเป็นบริวาร
ภิกษุทั้งหลาย นี้แลบุคคล 4 จำพวก มีปรากฏอยู่ในโลก.
จบอสุรสูตรที่ 1

อสุรวรรควรรณนาที่ 5

อรรถกถาอสุรสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในอสุรสูตรที่ 1 แห่งวรรคที่ 5 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า อสุโร ได้แก่คนน่าเกลียด เช่นเดียวกับอสูร. บทว่า เทโว
ได้แก่ คนงามโดยคุณ กับที่ทำให้เกิดความผ่องใส เช่นเดียวกับเทวดา.
จบอรรถกถาอสุรสูตรที่ 1

2. ปฐมสมาธิสูตร

ว่าด้วยบุคคล 4 จำพวก ที่ 1

[92] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคล 4 จำพวกนี้ ฯลฯ คือบุคคล
บางคนในโลกนี้เป็นผู้ได้ความสงบใจในภายใน แต่ไม่ได้อธิปัญญาและธัมม-
วิปัสสนาพวก 1 บางคนได้อธิปัญญาและธัมมวิปัสสนา แต่ไม่ได้ความสงบใจ
ในภายในพวก 1 บางคนไม่ได้ทั้งความสงบใจในภายใน ทั้งไม่ได้อธิปัญญาและ
ธัมมวิปัสสนาพวก 1 บางคนได้ทั้งความสงบใจในภายใน ทั้งอธิปัญญาและธัมม-
วิปัสสนาพวก 1 ภิกษุทั้งหลาย นี้แล บุคคล 4 จำพวก มีปรากฏอยู่ในโลก.
จบปฐมสมาธิสูตรที่ 2